De laatste te renoveren Art Nouveau watertoren

Boskoop

Waar begon ik aan.

Na de aankoop in 1998, ging ik minstens vier keer in de week naar de watertoren om te plannen en genieten van mijn nieuwe project. Ik stond binnen en keek tot de enige vloer op acht meter. Alles stonk naar een penetrante duivenstront, maar vooruit! Direct had ik al het plan om de woonkamer voorlopig op de hoogte van de onderste vier ramen te maken. Daarboven een slaapkamer met vide. En onder een hal, een ruim toilet en luxe badkamer. Maar op de vaste vloer, hoogte acht meter, moest een luik gemaakt worden die het bovengedeelte afsloot. Daarboven werden de ramen bekleed met hardboard. Drie van de acht ramen waren rot en in hun sponningen naar beneden gezakt. In de kop werden de gaten naar buiten dichtgemaakt en werd de strijd tegen de 200 duiven begonnen.

Dit soort teleurstellingen stond tegenover het genot van de laatste (van de drie) Art Nouveau watertorens van Nederland. Met een machtig uitzicht van Gouda, Rotterdam, ‘s- Gravenhage, Amsterdam en zelfs de kerstboom in Vianen.

Maar snel bleek mijn gebrek aan ervaring met Rijksmonumenten. Wij kregen toch geen belastingaftrek voor de verbouwingen omdat we van een bedrijfspand een woonhuis maakten.  Beginners blunders. In een poging het in de kelder droog te krijgen bleek dat men voor de nieuwe leiding naar Snijdelswijk, tientallen jaren geleden, een enorm gat het fundament van de toren had geslagen. Twee kubieke meter beton was nodig om dat gat te dichten.

We kregen wel een (van onderuit) droge kelder.Dan komt de architect, die je nodig hebt om het professioneel te doen. Plots blijkt dat de monumenten status de kosten verdrievoudigd. En terecht. Daarmee werd de toren voor de toekomst bewaard. Er werd zelfs een tekening geëist van een/kwart van de kop. Waar iedere steen opstond. Uiteindelijk werd het met onze instemming een rijksmonument maar toen wisten alle betrokkenen al, dat wij de kop niet konden restaureren zonder subsidie. Dat duurde liefst 4,5 jaar! En toen was alles zoveel duurder geworden dat we het weer niet konden betalen.

Maar de schacht was behouden, had een nieuwe bestemming gevonden. Wat de Rijksdienst voor de Monumentenzorg toen graag wilde. En ook toekomst gaf. En wij hadden een heerlijk huis. Ook de gemeente was toen nog blij. Het had ze geen cent gekost. Het was er ook niet. En het gevaar was eindelijk opgelost.Een vriend “Huib” kwam vier dagen in de week. Een vakman. Kon alles. En Koos kwam iedere week helpen uit een ander soort vriendschap. Wel tien jaar hard aan gewerkt. Alles zelf gedaan. Maar een tapse, ronde muur betegelen met banen? Moesten we echt uitbesteden. Ook met de meterkast, waterleiding, cv. ging het zo. Maar de vijf extra vloeren en totale binnen restauratie was een grote hobbysoap. Trappen, kozijnen, wanden, water, licht, alles. Met de bestektekening die Monumentenzorg in zijn vergunning eiste. Onder controle van Monumentenzorg. We deden het graag maar hebben wel, met die overigens noodzakelijke voorwaarden, bijna viermaal zoveel uitgegeven aan de demontage dan aan het oorspronkelijke sloopplan!

In mei 1998 hebben wij de toenmalige wethouder geschreven dat wij 500.000 gulden wilden investeren.

De volgende jaren zijn er contacten geweest met 2 burgemeesters, 4 wethouders, 5 medewerkers o.a. over de wederzijdse financiële onmogelijkheid om de kop te renoveren. Wederzijds niet haalbaar.

Dan plots komt de gemeente met de oude eis van 12 jaar geleden, dat  de kop van de watertoren er weer opgebouwd moet worden en de schacht gerestaureerd. Kosten rond een miljoen Euro? Boete bij verzaken € 170.000,=?

Anders, “Verkoop huis en inboedel bij opbod”?

Is dit hetzelfde Boskoop dat toen zo blij was dat er iemand wilde investeren?

Ik ben 70 en kan de boete zelfs niet meer belenen.  Laat staan afbetalen. Ons faillissement.

Zo komt de toren weer leeg te staan. Zonder kachel, ontvochtigers, alarm. In een mum van tijd heb je de roest- problemen terug. Zie het drama in Woerden en nog 40 watertoren in Nederland. Een burger failliet en het renoveren van de toren is nog nooit zover weg geweest.

Sorry voor dit melodrama. 

Mark Spoorenberg